Σύμφωνα με την έκθεση της Ε. Επιτροπής του 2022 για την Ελλάδα, το επιχειρηματικό περιβάλλον έχει βελτιωθεί, αλλά παραμένει έντονα ρυθμιζόμενο και πολύπλοκο. Η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα είναι σήμερα ευκολότερη από ό,τι πριν από μια δεκαετία, χάρη στην επέκταση των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, τη μείωση των εταιρικών φόρων, τη δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και τη μεταρρύθμιση των αγορών εργασίας και προϊόντων. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υψηλή γραφειοκρατία, ένα μη σταθερό και μη πλήρως διαφανές φορολογικό σύστημα και ένα από τα πιο αργά δικαστικά συστήματα στην Ευρώπη. Οι περιορισμοί στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση και οι διοικητικές και κανονιστικές δυσχέρειες εμποδίζουν την πλήρη ενσωμάτωση των επιχειρήσεων, ιδίως των ΜΜΕ, στην ενιαία αγορά.
Λαμβάνοντας υπόψη τις ανωτέρω προκλήσεις, οι ελληνικές αρχές αποφάσισαν να προχωρήσουν σε περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και να καταστεί δυνατή η δημιουργία και επέκταση ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, με παράλληλη προσέλκυση εγχώριων και ξένων παραγωγικών επενδύσεων.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονται στον οριζόντιο στόχο «Διευκόλυνση της Επιχειρηματικότητας (πρώην Doing Business)» των Ετησίων Σχεδίων Δράσης των Υπουργείων και συνίσταται στην υλοποίηση 29 έργων. Τα 20 έργα είναι ενταγμένα στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), εκ των οποίων 13 εντάσσονται αποκλειστικά στη δράση ΤΑΑ 16591 «Διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας» ενώ 7 εντάσσονται σε άλλες δράσεις του ΤΑΑ και συμβάλουν στον οριζόντιο στόχο λόγω συνάφειας. Ειδικότερα, τα 6 από τα 20 έργα είναι αρμοδιότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης και είναι ενταγμένα στις εξής δράσεις του ΤΑΑ:
- 16575: Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης
- 16727: Ψηφιακός μετασχηματισμός του τομέα δικαιοσύνης (e-justice)
- 16733: Δεξιότητες και ψηφιακές δεξιότητες των δικαστών και των δικαστικών υπαλλήλων (δικαστικού προσωπικού)
ενώ 1 έργο (Δημόσιος Φορέας Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας) είναι αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών και είναι ενταγμένο στο έργο ΤΑΑ:
- 16957: Ενίσχυση της ικανότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος να υπερνικά τις προϋπάρχουσες προκλήσεις και να χρηματοδοτεί την πραγματική οικονομία
Τα υπόλοιπα 13 έργα, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, εντάσσονται στη δράση ΤΑΑ 16591 και υλοποιούνται από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος- Ενέργειας (10), Ψηφιακής Διακυβέρνησης (2) και Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας (1). Τα κυριότερα έργα είναι:
- Η δημιουργία Μητρώο Εξασφαλίσεων σε κινητά περιουσιακά στοιχεία και ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για το ενέχυρο επί κινητών, απαιτήσεων και άλλων δικαιωμάτων
- Η ανάπτυξη ηλεκτρονικής εφαρμογής για τη μεταβίβαση ακινήτου
- Η διασύνδεση του συστήματος Ηλεκτρονικής Έκδοσης Αδειών e-Άδειες με υπηρεσίες όπως ο Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) ή o Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ A.E.).
- Η κατάργηση γνωστοποίησης επιφάνειας στον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.) και η ενοποίηση του συστήματος δήλωσης επιφάνειας με τους Δήμους.
- Η εφαρμογή μεθοδολογία ρίσκου στους ελέγχους πυρασφάλειας της Πυροσβεστικής και ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού (ψηφιακά μέσα) των Υπηρεσιών που διενεργούν έλεγχο
O συνολικός προϋπολογισμός των παραπάνω έργων ανέρχεται σε 4,8εκ. € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και η ολοκλήρωσή τους αναμένεται έως το 2ο τρίμηνο του 2024.
Εκτός από τα παραπάνω έργα, στα Ετήσια Σχέδια Δράσης του 2023 εντάσσονται 6 έργα και υλοποιούνται από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος- Ενέργειας (5) και Δικαιοσύνης (1), με ορίζοντα ολοκλήρωσης έως το τέλος του 2023. Ενδεικτικά αναφέρονται η επιτάχυνση της δικαιοσύνης για τις επιχειρήσεις, μέσω της διερεύνησης της αύξησης της υλικής αρμοδιότητας των Ειρηνοδικείων, η διασύνδεση του συστήματος e-Άδειες με την Αρχαιολογία και η δημιουργία κοινού οργάνου των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Πολιτισμού και Αθλητισμού για την επιτάχυνση έκδοσης οικοδομικών αδειών.
Τέλος, εντός του 2022, ολοκληρώθηκαν έργα όπως η έκδοση ΚΥΑ για την ενεργοποίηση του συστήματος και τη μείωση του κόστους ηλεκτρονικής επίδοσης και για την επιτάχυνση της σύνδεσης ρεύματος, μέσω της διασύνδεσης του ΔΕΔΔΗΕ με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.
Το συντονισμό και την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος έχει αναλάβει ειδική ομάδα εργασίας, βάσει σχετικής απόφασης του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού.